Στη δίνη της μετάλλαξης Όμικρον κινείται ολόκληρος ο πλανήτης με το νέο στέλεχος του κοροναϊού να οδηγεί σε αυστηροποίηση των περιοριστικών μέτρων προκειμένου να αντιμετωπιστεί το νέο κύμα που έχει προκαλέσει η νέα παραλλαγή. 

Την ίδια στιγμή, υπάρχει ένας χείμαρρος πληροφοριών για τη μετάλλαξη, άλλοτε ανησυχητικών και άλλοτε αισιόδοξων. Το BBC παρουσίασε τα μέχρι στιγμής δεδομένα  για το νέο στέλεχος, που απειλεί τον κόσμο, μέσα από επτά χρήσιμες ερωτήσεις και απαντήσεις.  

Γιατί δεν είμαστε όπως πέρυσι τον χειμώνα

Παρόλο που φαίνεται να το ξεχνάμε εύκολα, σήμερα βρισκόμαστε σε μια πολύ καλύτερη θέση συγκριτικά με πέρυσι, που πολλοί άνθρωποι δεν μπόρεσαν καν να βρεθούν με τις οικογένειές τους την ημέρα των Χριστουγέννων.

Η αύξηση των κρουσμάτων της παραλλαγής Άλφα στα τέλη του 2020, οδήγησε σε νέα lockdown από τον Νοέμβριο, ενώ οι εκστρατείες εμβολιασμού δεν είχαν καν αρχίσει.

Η Όμικρον είναι λιγότερο σοβαρή

Εάν κάποιος προσβληθεί από «Όμικρον» έχει λιγότερες πιθανότητες να νοσήσει βαριά σε σχέση με τις προηγούμενες παραλλαγές του ιού.

Μελέτες από όλο τον κόσμο δείχνουν ότι η «Όμικρον» είναι ηπιότερη από τη «Δέλτα», ενώ η πιθανότητα νοσηλείας εξαιτίας της είναι 30 με 70% μικρότερη.

Η «Όμικρον» μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα παρόμοια με εκείνα του κρυολογήματος όπως πονόλαιμο, καταρροή και πονοκέφαλο, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα είναι ήπια για όλους και κάποιοι εξακολουθούν να κινδυνεύουν από σοβαρή νόσηση.

Οι αλλαγές στον ιό φαίνεται να τον έχουν κάνει λιγότερο επικίνδυνο, αλλά ο μειωμένος κίνδυνος οφείλεται κυρίως στην ανοσία που έχει αποκτηθεί μέσω του εμβολιασμού ή/και της μόλυνσης από τον ιό.

Μεταδίδεται πολύ γρήγορα

Υπάρχουν, ωστόσο, ανησυχίες ότι ο παράγοντας της σοβαρότητας είναι μόνο ένα κομμάτι της εξίσωσης, εάν μας απασχολεί επίσης το κατά πόσο τα νοσοκομεία θα καταφέρουν να αντέξουν.

Εάν, δηλαδή, ο κίνδυνος νοσηλείας από Όμικρον μειώνεται στο μισό, αλλά μολύνεται διπλάσιος αριθμός ανθρώπων, τότε το δεύτερο ακυρώνει το πρώτο και βρισκόμαστε πάλι στο σημείο μηδέν.

Και το πραγματικό ταλέντο της «Όμικρον» είναι να μολύνει ανθρώπους. Μεταδίδεται ταχύτερα από τις προηγούμενες παραλλαγές του ιού και ως έναν βαθμό ξεφεύγει από την ανοσιακή προστασία των εμβολίων ή της νόσησης.

Τι θα γίνει όταν η Όμικρον «χτυπήσει» τους ηλικιωμένους;

Οι ηλικιωμένοι πάντα διέτρεχαν μεγαλύτερο κίνδυνο σοβαρής νόσησης από Covid.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, τα περισσότερα κρούσματα της Όμικρον και τα άτομα που καταλήγουν στο νοσοκομείο λόγω αυτής, είναι κάτω από 40 ετών, έτσι δεν είναι ακόμη γνωστό τι θα συμβεί όταν αρχίσει να μολύνει τους ηλικιωμένους και ευάλωτους.

Η ικανότητα της Όμικρον να διαφεύγει εν μέρει της ανοσίας, σημαίνει ότι είναι πιθανόν να μολυνθούν από αυτήν περισσότεροι ηλικιωμένοι από ό,τι κατά τη διάρκεια του κύματος της «Δέλτα».

Η προστασία του εμβολίου φθίνει

Οι δύο δόσεις εμβολίου δεν προσφέρουν αρκετή προστασία ενάντια στη μόλυνση από «Όμικρον», γεγονός που οδήγησε σε μαζική επέκταση των εκστρατειών χορήγησης της τρίτης δόσης.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, περισσότεροι από 31 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν ενισχύσει τα επίπεδα ανοσίας τους μέσω των αναμνηστικών δόσεων.

Ωστόσο, η προστασία ενάντια σε μόλυνση από την «Όμικρον» φαίνεται να μειώνεται μετά από περίπου δέκα εβδομάδες. Η προστασία κατά της βαριάς νόσησης, ωστόσο, είναι πιθανόν να διαρκέσει πολύ περισσότερο.

Τα αντιικά φάρμακα και το νέο στέλεχος

Τα καινούργια φάρμακα αναμένεται να θωρακίσουν ακόμη περισσότερους ανθρώπους απέναντι στον κίνδυνο νοσηλείας.

Χορηγούνται σε άτομα που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου από Covid, συμπεριλαμβανομένων των καρκινοπαθών και σε ανθρώπους που έχουν κάνει μεταμόσχευση οργάνου.

Το Molnupiravir είναι ένα αντιικό φάρμακο που αποτρέπει τον πολλαπλασιασμό της Όμικρον στον οργανισμό και μειώνει τις εισαγωγές στα νοσοκομεία κατά 30%. Το Sotrovimab είναι μια θεραπεία αντισωμάτων που προσκολλάται στον ιό και μειώνει τις επισκέψεις στα νοσοκομεία κατά 79%.

Και τα δύο φάρμακα περιορίζουν τον ιό με τρόπο που δίνει χρόνο στο ανοσοποιητικό σύστημα να αντιδράσει.

Σύντομα θα ξέρουμε περισσότερα

Το ερώτημα είναι αν όλα εκείνα που είναι προς όφελός μας – η ηπιότερη επίδραση της Όμικρον, τα αντιβιοτικά και οι ενισχυτικές δόσεις – θα είναι αρκετά για να αντιμετωπίσουν μια παραλλαγή του ιού που μεταδίδεται ταχύτερα από οποιαδήποτε άλλη στο παρελθόν.

Ή, μήπως, θα χρειαστούν ακόμη περισσότερα μέτρα για να αντιμετωπιστεί το κύμα της «Όμικρον»;

Η ταχύτητα με την οποία εξαπλώνεται σημαίνει ότι θα ξέρουμε πολύ σύντομα πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα.