ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Μειωμένος ο κίνδυνος άνοιας στους παντρεμένους
Αυτοί που είναι παντρεμένοι διατρέχουν μικρότερο κίνδυνο να εμφανίσουν άνοια, σύμφωνα με νέα έρευνα.
Τα μέχρι τώρα δεδομένα έχουν δείξει ότι οι παντρεμένοι έχουν λιγότερο συχνά κατάθλιψη, άγχος και ζουν περισσότερο.
Στο πλαίσιο της παρούσας μελέτης, που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «Journal of Gerontology: Social Sciences» διαπιστώθηκε ότι οι παντρεμένοι έχουν μικρότερες πιθανότητες να εμφανίσουν άνοια (γενικό όρος που χρησιμοποιείται για έκπτωση της νοητικής ικανότητας, αρκετά σοβαρή ώστε να επηρεάζει την καθημερινότητα) απ’ ότι οι χωρισμένοι, οι χήροι ή οι ανύπαντροι.
Πιο προστατευτικός ο γάμος από τη συγκατοίκηση
Φάνηκε, επίσης, ότι ο γάμος έχει πιο πολλές προστατευτικές επιδράσεις από τη συγκατοίκηση.
Σε μια περίοδο 14 ετών, βρέθηκε ότι οι χωρισμένοι έχουν διπλάσιες πιθανότητες εμφάνισης γνωστικής έκπτωσης από τους παντρεμένους.
Μάλιστα, οι άντρες φαίνεται να βρίσκονται σε χειρότερη θέση από τις γυναίκες καθώς οι χωρισμένοι άντρες ήταν 2,6 φορές πιθανότερο να εμφανίσουν άνοια σε σχέση με τους παντρεμένους, ενώ οι χωρισμένες γυναίκες κινδύνευαν μόνο κατά 30% περισσότερο συγκριτικά με τις παντρεμένες.
Το δεδομένο αυτό, εξηγείται από τον Χούι Λιούι, επικεφαλής ερευνητή και καθηγητή κοινωνιολογίας στο Κρατικό Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν (Michigan State University), ο οποίος διευκρινίζει ότι οι άντρες ωφελούνται περισσότερο αφενός γιατί υποστηρίζονται συναισθηματικά από τις γυναίκες τους και παράλληλα αυτές τους ενθαρρύνουν να υιοθετήσουν υγιεινές συμπεριφορές, όπως να μην καπνίζουν, να μην τρώνε υπερβολικά και να κάνουν εξετάσεις τακτικά.
Η κλειδοκράτορας σύζυγος
Η Ντεμπόρα Καρ υπεύθυνη κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Βοστόνης δηλώνει: «Η σύζυγος είναι το αναπόσπαστο κομμάτι της οικογένειας, πρόκειται για ένα είδος κλειδοκράτορα».
Δεδομένου ότι η συγκεκριμένη μελέτη είναι μελέτη συσχέτισης δεν μπορεί να αποδείξει την ύπαρξη αιτιότητας. Αυτό σημαίνει ότι ενδέχεται να παίζουν ρόλο και άλλοι παράγοντες μεταξύ γάμου και άνοιας.
Για παράδειγμα, το διαζύγιο οδηγεί σε συναισθηματικό και οικονομικό άγχος το οποίο προφανώς επηρεάζει την νοητική και γνωστική λειτουργικότητα. Αυτό ακριβώς το άγχος είναι που μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση άνοιας.
Έχουν προταθεί ποικίλες ερμηνείες που εξηγούν το πώς ο γάμος προλαμβάνει την εμφάνιση άνοιας.
Ο Λιούι εξηγεί ότι οι παντρεμένοι είναι βέβαια σε καλύτερη οικονομική κατάσταση από τους ανύπαντρους, αλλά τονίζει ότι και οι συναισθηματικοί παράγοντες διαδραματίζουν καίριο ρόλο.
Η Λίντα Γουάιτ, καθηγήτρια αστικής κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο, υποστηρίζει ότι ο εγκεφαλικός φλοιός είναι το κέντρο των γνωστικών λειτουργιών και επομένως όταν δε λειτουργεί φυσιολογικά αρχίζει η εμφάνιση της άνοιας.
Η ίδια προτείνει επίσης τη συναισθηματική υποστήριξη ανάμεσα στα μέλη του ζευγαριού ως εξήγηση της πρόληψης που προσφέρει ο γάμος στην εμφάνιση άνοιας και τονίζει τη σημασία των κοινωνικών δικτύων.
Σύμφωνα με την Γουάιτ, οι παντρεμένοι έχουν την αίσθηση ότι ανήκουν κάπου, καθώς δημιουργούν κοινωνικούς δεσμούς μέσω του/της συζύγου με φίλους και οικογένεια. Ο γάμος συμβάλλει στην κοινωνική ενσωμάτωση η οποία βελτιώνει τη γνωστική λειτουργία.
«Οι παντρεμένοι αλληλεπιδρούν συνέχεια με άλλους, διαπραγματεύονται, δημιουργούν σχέσεις και διατηρούν σε δραστηριότητα τον εγκεφαλικό φλοιό», δηλώνει η ίδια.
Φυσικά και ο γάμος δημιουργεί άγχη, αυτά όμως σε μεγάλο βαθμό αντισταθμίζονται από τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις και συνδέσεις που αυτός προσφέρει.
Οι μελετητές παρακολούθησαν 15.000 άτομα άνω των 52 ετών και χρησιμοποίησαν την οικογενειακή κατάσταση των συμμετεχόντων για να προβλέψουν την ψυχική τους υγεία μέσω μετρήσεων για τη γνωστική λειτουργία, που πραγματοποιούνταν είτε τηλεφωνικά είτε από κοντά κάθε δύο χρόνια από το 2000 μέχρι το 2014.
Τα μέχρι τώρα δεδομένα έχουν δείξει ότι οι παντρεμένοι έχουν λιγότερο συχνά κατάθλιψη, άγχος και ζουν περισσότερο.
Στο πλαίσιο της παρούσας μελέτης, που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «Journal of Gerontology: Social Sciences» διαπιστώθηκε ότι οι παντρεμένοι έχουν μικρότερες πιθανότητες να εμφανίσουν άνοια (γενικό όρος που χρησιμοποιείται για έκπτωση της νοητικής ικανότητας, αρκετά σοβαρή ώστε να επηρεάζει την καθημερινότητα) απ’ ότι οι χωρισμένοι, οι χήροι ή οι ανύπαντροι.
Πιο προστατευτικός ο γάμος από τη συγκατοίκηση
Φάνηκε, επίσης, ότι ο γάμος έχει πιο πολλές προστατευτικές επιδράσεις από τη συγκατοίκηση.
Σε μια περίοδο 14 ετών, βρέθηκε ότι οι χωρισμένοι έχουν διπλάσιες πιθανότητες εμφάνισης γνωστικής έκπτωσης από τους παντρεμένους.
Μάλιστα, οι άντρες φαίνεται να βρίσκονται σε χειρότερη θέση από τις γυναίκες καθώς οι χωρισμένοι άντρες ήταν 2,6 φορές πιθανότερο να εμφανίσουν άνοια σε σχέση με τους παντρεμένους, ενώ οι χωρισμένες γυναίκες κινδύνευαν μόνο κατά 30% περισσότερο συγκριτικά με τις παντρεμένες.
Το δεδομένο αυτό, εξηγείται από τον Χούι Λιούι, επικεφαλής ερευνητή και καθηγητή κοινωνιολογίας στο Κρατικό Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν (Michigan State University), ο οποίος διευκρινίζει ότι οι άντρες ωφελούνται περισσότερο αφενός γιατί υποστηρίζονται συναισθηματικά από τις γυναίκες τους και παράλληλα αυτές τους ενθαρρύνουν να υιοθετήσουν υγιεινές συμπεριφορές, όπως να μην καπνίζουν, να μην τρώνε υπερβολικά και να κάνουν εξετάσεις τακτικά.
Η κλειδοκράτορας σύζυγος
Η Ντεμπόρα Καρ υπεύθυνη κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο της Βοστόνης δηλώνει: «Η σύζυγος είναι το αναπόσπαστο κομμάτι της οικογένειας, πρόκειται για ένα είδος κλειδοκράτορα».
Δεδομένου ότι η συγκεκριμένη μελέτη είναι μελέτη συσχέτισης δεν μπορεί να αποδείξει την ύπαρξη αιτιότητας. Αυτό σημαίνει ότι ενδέχεται να παίζουν ρόλο και άλλοι παράγοντες μεταξύ γάμου και άνοιας.
Για παράδειγμα, το διαζύγιο οδηγεί σε συναισθηματικό και οικονομικό άγχος το οποίο προφανώς επηρεάζει την νοητική και γνωστική λειτουργικότητα. Αυτό ακριβώς το άγχος είναι που μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση άνοιας.
Έχουν προταθεί ποικίλες ερμηνείες που εξηγούν το πώς ο γάμος προλαμβάνει την εμφάνιση άνοιας.
Ο Λιούι εξηγεί ότι οι παντρεμένοι είναι βέβαια σε καλύτερη οικονομική κατάσταση από τους ανύπαντρους, αλλά τονίζει ότι και οι συναισθηματικοί παράγοντες διαδραματίζουν καίριο ρόλο.
Η Λίντα Γουάιτ, καθηγήτρια αστικής κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο, υποστηρίζει ότι ο εγκεφαλικός φλοιός είναι το κέντρο των γνωστικών λειτουργιών και επομένως όταν δε λειτουργεί φυσιολογικά αρχίζει η εμφάνιση της άνοιας.
Η ίδια προτείνει επίσης τη συναισθηματική υποστήριξη ανάμεσα στα μέλη του ζευγαριού ως εξήγηση της πρόληψης που προσφέρει ο γάμος στην εμφάνιση άνοιας και τονίζει τη σημασία των κοινωνικών δικτύων.
Σύμφωνα με την Γουάιτ, οι παντρεμένοι έχουν την αίσθηση ότι ανήκουν κάπου, καθώς δημιουργούν κοινωνικούς δεσμούς μέσω του/της συζύγου με φίλους και οικογένεια. Ο γάμος συμβάλλει στην κοινωνική ενσωμάτωση η οποία βελτιώνει τη γνωστική λειτουργία.
«Οι παντρεμένοι αλληλεπιδρούν συνέχεια με άλλους, διαπραγματεύονται, δημιουργούν σχέσεις και διατηρούν σε δραστηριότητα τον εγκεφαλικό φλοιό», δηλώνει η ίδια.
Φυσικά και ο γάμος δημιουργεί άγχη, αυτά όμως σε μεγάλο βαθμό αντισταθμίζονται από τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις και συνδέσεις που αυτός προσφέρει.
Οι μελετητές παρακολούθησαν 15.000 άτομα άνω των 52 ετών και χρησιμοποίησαν την οικογενειακή κατάσταση των συμμετεχόντων για να προβλέψουν την ψυχική τους υγεία μέσω μετρήσεων για τη γνωστική λειτουργία, που πραγματοποιούνταν είτε τηλεφωνικά είτε από κοντά κάθε δύο χρόνια από το 2000 μέχρι το 2014.
